Aanleiding Verkenning Drinkwatervoorziening
De drinkwatervoorziening staat onder druk
De provincies en drinkwaterbedrijven hebben samen een belangrijke verantwoordelijkheid als het gaat om het veiligstellen van de drinkwatervoorziening in Nederland, nu en in de toekomst. Een robuuste drinkwatervoorziening is een primaire levensbehoefte en draagt bovendien bij aan de welvaart in Nederland. Terecht krijgt water de laatste jaren steeds meer aandacht, onder andere in relatie tot droogte, klimaatverandering en wateroverlast. Waterbeschikbaarheid staat in droge zomers onder druk. Daarnaast zien we dat de drinkwatervraag blijft stijgen. Het watersysteem is niet in balans. In de bodem vinden daarnaast andere uitdagingen plaats, waaronder de ruimtevraag voor invulling van de energietransitie. Via het proces van voorkantsturing wordt geborgd dat maatschappelijke functies als drinkwater en energievoorziening gescheiden van elkaar kunnen bestaan en niet conflicteren.
URGENTIE! Beschikbaarheid en kwaliteit onder druk – Verschillende tekenen van klimaatverandering, waaronder de droge en warme zomers van 2018, 2019 en 2020, onderstrepen dat de beschikbaarheid en kwaliteit van drinkwater onder druk kan komen te staan. “De kwaliteit van de drinkwaterwinningen in Nederland laat nog altijd te wensen over en is de afgelopen jaren ook niet merkbaar verbeterd. Dat stelt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) vast na onderzoek […]” 27 januari 2021, lees hier het artikel. |
Aanvullende voorraden nodig om te voldoen aan de stijgende vraag
Een scenario-analyse van het RIVM (2015) heeft laten zien dat bij het maximumscenario in 2040, waarbij gemiddeld over Nederland sprake is van stijging van de drinkwatervraag met 30 procent, landelijk te weinig vergunningsruimte en productiecapaciteit is om aan de drinkwatervraag te voldoen. Bij het trendscenario resteren op landelijk niveau geringe reserves. Hierbij geldt dat de reserves onevenwichtig verdeeld zijn; in sommige delen van Nederland zijn er voldoende reserves, in andere delen zijn er tekorten. Daarom is in de Structuurvisie Ondergrond afgesproken dat provincies samen met drinkwaterbedrijven met voorstellen komen om ook in toekomst aan de drinkwatervraag te kunnen voldoen. Daartoe zullen Aanvullende Strategische Voorraden worden aangewezen.
URGENTIE! Groeiscenario drinkwaterverbruik in 2040 – In 2015 is onder andere door het RIVM een berekening gemaakt voor de mogelijke landelijke groei in bevolking in 2040 en de bijbehorende groei in vraag naar drinkwater. Dit zogenoemde GE-scenario voorziet een bevolkingsgroei van 0,6% en een individuele toename van watergebruik van 0,5%, wat neer komt op een stijging van 30% van de drinkwatervraag in 2040 ten opzichte van 2015. Dit scenario was de basis voor de Verkenning Drinkwatervoorziening. De groei van het drinkwaterverbruik in het GE-scenario komt overeen met dat in het STOOM-scenario. Daarmee geeft de drinkwaterstrategie ook invulling aan het doel van het Deltaprogramma zoetwater. Het STOOM-scenario heeft als horizon 2050. Regionaal kan het GE-scenario een andere omvang hebben, afhankelijk van de bevolkingsgroei en economische ontwikkeling. In diverse regio’s heeft de drinkwatervraag zich de afgelopen jaren al ontwikkeld conform GE-scenario. |
Verkenning drinkwatervoorziening gestart om te komen tot strategieën en herijking beschermingsbeleid
Op basis van de mogelijk te verwachten groei in de vraag naar drinkwater zijn de betrokken partijen een traject gestart om voldoende beschikbaarheid van ruwwater voor de openbare drinkwatervoorziening ook op lange termijn te kunnen borgen: de Verkenning Drinkwatervoorziening. In deze verkenning is tevens de bescherming van gereserveerde, en nog te reserveren, grondwatervoorraden betrokken. Waar relevant is in regionale uitwerkingen ook de drinkwatervoorziening uit oppervlaktewater beschouwd.